ZOEKEN
Prostaatconsult
Prostaatconsult
Doel onderzoek
U bent door uw huisarts doorverwezen voor het prostaatconsult bij Star-shl. Hier kunnen verschillende redenen voor zijn. Het kan zijn dat er een verdenking is op of ongerustheid bestaat over prostaatkanker. Ook kan het zijn dat u plasklachten heeft (bijvoorbeeld pijn bij het plassen, vaker plassen, moeilijker plassen). Het prostaatconsult kan helpen onderscheid te maken tussen een aantal oorzaken van de klachten. Als u verwezen bent met een verdenking of ongerustheid over prostaatkanker wordt de kans hierop berekend met behulp van de prostaatwijzer. Het prostaatconsult wordt uitgevoerd door een arts in opleiding tot uroloog van het Erasmus MC.
Wat doet de prostaat?
De prostaat is een klier die prostaatvocht produceert. Tijdens een zaadlozing wordt prostaatvocht aan het sperma toegevoegd, om de zaadcellen langer in leven te houden. De plasbuis loopt vanaf de blaas door de prostaat heen.
Onderstaande afbeelding geeft u een beeld van de ligging van de prostaat:
Hoe kan de prostaat veranderen?
Bij jongere mannen heeft de prostaat ongeveer de grootte van een kastanje. Naarmate mannen ouder worden, neemt de grootte van de prostaat toe doordat voornamelijk het binnenste gedeelte van de prostaat gaat groeien. Hierdoor kan de plasbuis worden vernauwd, wat kan leiden tot plasklachten.
Prostaat specifiek antigeen (PSA) en oorzaken van een verhoogd PSA
Prostaat specifiek antigeen (PSA) is een eiwit dat wordt gemaakt door de prostaat. Dit eiwit heeft de functie om het sperma vloeibaar te houden. Een heel klein beetje van het PSA komt ook in het bloed terecht en kan worden gemeten met een bloedtest. Een normale PSA waarde in het bloed ligt tussen de 0 en 4 ng/ml. Een verhoging van de PSA waarde in het bloed betekent niet altijd prostaatkanker. Andere redenen zijn o.a. een goedaardige vergroting van de prostaat of een ontsteking van de prostaat. De PSA waarde kan ook verhoogd zijn zonder dat een duidelijke verklaring wordt gevonden. Omdat een verhoogde PSA waarde dus ook op een andere aandoening dan prostaatkanker kan wijzen, is verder onderzoek nodig om meer duidelijkheid te krijgen.
Voorbereiding
Voor dit onderzoek is geen specifieke voorbereiding noodzakelijk. Het onderzoek vindt plaats bij Star-shl, locatie Blakeburg, Rotterdam. Voor dit onderzoek werkt Star-shl samen met het Erasmus MC.
Breng uw aanvraagformulier, verzekeringspas en identiteitsbewijs* mee.
*De ‘Wet gebruik Burgerservicenummer in de Zorg’ verplicht ons het burgerservicenummer (BSN) van patiënten vast te leggen in de administratie. Om er zeker van te zijn dat wij het juiste BSN registeren, zijn wij verplicht uw identiteit vast te stellen aan de hand van een wettelijk identiteitsdocument (rijbewijs, paspoort of identiteitskaart). Wij verzoeken u dan ook een geldig identiteitsdocument mee te nemen.
Verloop onderzoek
Het onderzoek kan bestaan uit de volgende drie onderdelen (afhankelijk van wat er door uw huisarts is aangevraagd):
- Bloedafname voor een PSA bepaling. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een medewerker bloedafname.
- Rectaal onderzoek. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een arts van het Erasmus MC. Bij het rectaal onderzoek tast de arts met een vinger uw prostaat af. Dit gebeurt via de anus. Op die manier wordt het oppervlak van de prostaat onderzocht op mogelijke onregelmatigheden.
- Echografie van de prostaat. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een arts van het Erasmus MC. Hierbij wordt de prostaat met behulp van geluidsgolven onderzocht. Via de anus wordt een dunne sonde ingebracht die geluid uitzendt. De weerkaatsing (echo) van de geluidsgolven wordt op een beeldscherm afgebeeld. Niet voelbare afwijkingen kunnen soms wel met een echografie zichtbaar worden. Met beide onderzoeken kan de grootte van uw prostaat worden opgemeten.
De meeste patiënten ervaren de prostaatonderzoeken als ongemakkelijk. Pijn zult u er normaliter niet van hebben, behalve als u last heeft van wondjes bij de anus. Inclusief bloedafname en wachttijd zal het bezoek aan Star-shl maximaal 45 minuten duren.
Doorlooptijden en uitslag
De uitslag van de onderzoeken wordt de volgende dag uiterlijk aan het einde van de dag aan uw huisarts doorgegeven. Uw huisarts bespreekt de uitslag met u geeft aan of er vervolgstappen nodig zijn, en zo ja welke.
Welke verschillende uitslagen kunnen er uit het prostaatconsult komen?
Als de vraag was om het risico te bepalen op het hebben van prostaatkanker kan er op basis van bovenstaande onderzoeken een inschatting worden gegeven van de kans hierop. Deze kans wordt berekend met behulp van de prostaatwijzer (www.prostaatwijzer.nl). Met de prostaatwijzer wordt op basis van de PSA waarde, het rectale onderzoek en de echo van de prostaat een risico berekend en een advies gegeven over het al dan niet nemen van prostaatbiopten. Uw huisarts zal de gegevens die gebruikt zijn voor de prostaatwijzer en de uitkomsten hiervan aan u terugkoppelen en samen met u bepalen of tot verder onderzoek bij de uroloog wordt overgegaan. De prostaatwijzer helpt om u vooraf een betere inschatting te geven op het hebben van (een agressieve vorm van) prostaatkanker en helpt u dus bij de beslissing voor wel of geen verder onderzoek bij de uroloog.
In het ziekenhuis is er de mogelijkheid om door middel van het wegnemen van weefsel uit de prostaat vast te stellen of er daadwerkelijk sprake is van prostaatkanker.
Als er prostaatkanker wordt gevonden dan is het belangrijk om te weten dat er langzame en snelgroeiende vormen van prostaatkanker bestaan. Van langzaam groeiende prostaatkankers is bekend dat ze zelden tot uiting komen en meestal ook geen klachten geven gedurende het leven van een man. Ook wordt de levensverwachting er niet door beïnvloed. Indien er langzaam groeiende prostaatkanker wordt gevonden, dan wordt meestal besloten om deze niet direct te behandelen met een operatie of bestraling, maar om de kanker actief te vervolgen. Directe behandeling van langzaam groeiende prostaatkanker is mogelijk maar het is belangrijk om dan de voor- en nadelen (complicaties van de behandeling) goed af te wegen. Sneller groeiende vormen van prostaatkanker worden meestal wel direct behandeld om te voorkomen dat ze zich gaan uitbreiden.